Mavi Tulumlu Adam
Mavi tulumlu adam
Omzunda çapası evine dönüyor,
Bahçe çiti gerisinde ona bakıyorum.
Onlar Kenan ülkesinde böyleydiler akşamları,
Şimdi böyle dönerler Burma’da çeltik,
Mecklenburg’da patates ekili tarlalardan,
Bahçelerinden Kaliforniya’nın, Burgonya bağlarından.
Buğulu camlar ardında yanında lamba, kıskanıyorum
mutlu oluşlarını
çocuk bezleri asılı, ocağında ateşi, kendi halinde
ataerkil gecelerini kıskanıyorum.
Mavi tulumlu adam evine dönüyor;
omzunda çapası, çöken karanlıkta
bir silaha benziyor.
– Günter Eich
*
“Ölmek bir sanattır, her şey gibi. eşsiz bir ustalıkla yapıyorum bu işi.” – Sylvia Plath
*
Bana dediler ki çünkü, kölelerin derisinin
özel bir kokusu, kendine göre tadı var…
*
Dayanılmaz bir acı, tek varlığı gün olan insana
*
Eskiden biz ikimiz
Ocakta iki odun gibiydik:
Birbirinden ayrılınca sönüveren
Birbiriyle birleşince tutuşan
Herkes bir avuç toprak atıyor
Bense, onun üzerine
Birkaç parça gökyüzü atıyorum
*
Sabahın köründe çiyli çimenler üstünde yalınayak yürümek niye?
Bir yetime sevgi göstermek niye?
*
Senden ayrıldım sevdiğim
Arkamda bıraktım seni
Eski bir kilim, yağlı yastıkla
*
Paslı karyolanın çevresindeki
o güneşli gölge soluğunun
*
Bağışla beni, takım yıldızlar diyarı;
görkemine diyeceğim yok onların.
Fakat evimin penceresindeki ışıkçığı
değişmem ışıltısına tüm yıldızların.
Bir taşlı yamaçta, dikenler, otlar arasında
vurulmuş yatarım yapayalnız.
Rüzgar başlar inlemeye geceyarısı,
az sonra döner azgın fırtınaya
*
Mutluluk
Geceydi, Vitoşa’dan geliyordum
Arabanın içindeydim tek başıma.
Çevrede sıra sıra şaşkın yayalar
Gitar sesleri, şarkılar.
Koyu karanlığın içinde
Küçük bir yıldız gibi birden
Farların yansısı parladı
Genç bir adamın omzunda
Hepsi bu kadar, bir saniye ancak
Ama neler vermezdim uğruna
Nişan yüzüklü bir kadın elinin
Böyle konması için omzuma
Yoldaki Yalnız Kadın
Yoldaki yalnız kadın
tek savunman senin
savunmasız olman.
Ama karanlıkta yürüyorsun sen
çevrene korkuyla bakmadan.
Ve her adımın
bir güvenlik belgesidir
seni uzun süre korkutan
erkek için.
Adımlar çınlıyor taşlarda.
*
Ve nehirler ne denli büyürlerse
O denli uzak düşerler kaynaklarına
Neden ama? Bu acımasız bilmece
Üzüyor beni yol ayrımlarında
*
Çıngıraklar gibi ses verir sevincin
tutkuya kapıldığın zaman
*
En güzel suların kıyılarında
eteklerini toplamış çamaşırcı kadın
*
Bir saniye önce
ikiye kesilmiş portakalı andıran ufuk
gecenin koyu özsuyunu akıtmadan önce
*
İşte on yıl geçmiş aradan
Tanımadığım bir kadın gülümsemişti bana
Anlayamamıştım bunu o zaman,
hoş bir şeydi, hepsi bu işte
*
Sırtında yaşlı bir adamı taşıyan sıska bir eşek
eve doğru gidiyor acele acele
*
Dağlar
Şu ışıklı gök kubbenin altında
Birkaç dakikaları bile kalmış olanlar
Yüzlerce yıl yaşayacakmış gibi
Koşuşturup duruyorlar
Ve uzakta, binlerce yıllık suskunlukta
Dağlar, bu telaşçı kalabalığa bakarak
Donup kalmışlar haşin ve kederli
Sanki birkaç dakikaları kalmış gibi yaşayacak
*
Ve de dakikada 180.000 devir yapıp
Her devinimi dengeli kılarak
Yolcuları deniz tutmasından koruyan dev jiroskopuyla.
*
Sonsuz Üç
Dünyada iki erkek var
her zaman karşıma çıkan
birisi sevdiğim adam
ötekisi beni seven.
Birisi karanlık gecelerimin
düşlerinde bile can evimdedir
öbürü kalbimin önünde bekler
bekler durur ama açılmaz kapı.
Birinin sadece soluğu yeter
beni mutluluğa ulaştırmaya
öteki ömrünü bağışlar bana
kalkıp geri vermem bir saatini.
Birisi kanımın sıcaklığında
aşkın öz türküleriyle yaşar
öbürü can sıkıcı günlerim içinde
umutsuz koşar.
Her kadın bu ikili yaşamı tadar
sevilenle seven arasında
ama bir kez tek kişi olur o iki insan
yalnız bir kez her yüzyılda.
– Tove Ditlevsen (1918 – 1976)
Kuru tahtalarda yatmaya razı
Alyanak kumral bir oğlan yüzünden
Bir Yahudi sarımsak kokar ağzı
Çin dönüşü Şanghay kerhanesinden
Çıkarıp getirmişti kızcağızı
*
Yaşlar yükseliyor bağrımdan
sevgiyi, sevgilimi düşünsem;
öyle solgun, lekesiz, bir genelevin dibinde
bulduğum bir çocuktur o daha.
*
İnanılmaz hayvanlar asıyor mu kasaplar
kanlı karınlarına karanfiller takarak
*
Bir Kuşun Resmini Yapmak
Önce bir kafes resmi yaparsın
kapısı açık bir kafes
sonra kuş için
sevimli bir şey çizersin içine
sonra götürür bir ağaca asarsın
girdi mi kafese fırçanla
usulca kapısını kaparsın
sonra kafes tellerini tek tek silersin
yerine bir ağaç resmi yaparsın
dallarının en güzeline kondurursun kuşu
tabii ne yaprakların yeşilini unutacaksın
ne yellerin serinliğini
ne de yaz sıcağındaki böcek seslerini
otlar arasında.
Sonra beklersin ötsün diye kuş
ötmezse resim kötü demektir
örterse iyi olduğunun resmidir
bir tüy koparırsın usulca
kuşun kanadından
imzanı atabilirsin artık
ve yazarsın adını resmin bir köşesine.
– Jacgues Prevert (1900-1977)
*
Sanki okulda ne öğreniyorsun? Sayılar, çizgiler, harfler;
bir yandan da burnunu karıştırıyorsun.
– Raymond Queneau (1903-1976)
* * *
antoloji: seçki
izlek: keçi yolu, patika
animist: doğadaki her şeyin bir ruhu olduğuna inanma
ilenç: beddua, kargış, intizar, inkisar
ayrıksı: başbaşka, apayrı, eksantrik
tansık: mucize
göksel: semavi, gökle ilgili, tanrıdan gelen, ilahi
değirmi: yuvarlak
komprador: aracı
avaze: yüksek ses, nara
şerha: dilim, parça
yeğni: hafif, ciddi olmayan
batkı: iflas, çökme
trahom: körlükle sonuçlanan deri hastalığı
yalgın: serap
vecd, vecde gelme: esrime, sarhoş olma
tabya: bölgeyi koruyan silahlı yapı
yurtsama: yurt özlemi çekmek
tereke: miras
anamal: sermaye
avantgarde: yeni moda yaratan, yenilik getiren
enformasyon: danışma, bilgi
üleştirme: paylaştırma
şehper: kuş kanadının en uzun tüyü
tüze: hukuk
ökse: yapışkan bitkisel macun
devinim: hareket
vodvil: taşlamalı güldürü
romans: sekiz hecelik ispanyol şiiri
fecr: şafak
usare: özsu
onulmaz: iyileşmez, şifa bulmaz
bireşim: parçaların birleşmesi, sentez
üzünç: üzüntü
egzantrik: sıra dışı
lomboz: yuvarlak gemi penceresi
yunmak: yıkanmak
taraz: tel tel iplik
beynelmilel: herkes tarafından kabul edilen, uluslararası
kumpanya: ortaklık, topluluk
Doktrin: “Eğer birisinin ruhuna bakmak istersen, sana hayallerini göstermesini istemelisin.” – Arizona Rüyası