“En zoru, kazanılmış oyunu kazanmaktır.” – Emanuel Lasker
“Aslında en zoru, kayıp oyunu kazanmaktır.” – Dr. Dave
“Beyazlarla oynar kazanırım, çünkü beyazım; siyahlarla oynar kazanırım, çünkü Bogolyubov’um.” – Efim Bogolyubov
“Beni yenen herkesten nefret ediyorum.” – Lisa Lane
“Taşlarınıza yardım edin ki onlar da size yardım edebilsinler.” – Paul Morphy
“Satrançtaki pişmanlıktan daha büyük bir pişmanlık yoktur.” – H. G. Wells
“Taş kaybetmemek için çok maç kaybedilmiştir.” – Savielly Tartokower
“Satrancı biliyorum diyenler, aslında hiçbir şey bilmiyor demektir.” – Robert Hübner
“Oyun sonundan önce tanrılar oyun ortasını yaratmışlardır.” – Siegbert Tarrasch
“Başarının anahtarı her yenilgiden ders çıkarabilmektir.” – Kasparov
“Satranç zihinsel işkencedir.” – Kasparov
“Satranç tahtası insan zihninin jimnastik salonudur.” – Pascal
“Satranç tahtasında tüm denizlerdekinden daha fazla macera vardır.” – Pierre Mac Orlan
“Hayat satranç için çok kısa.” – Byron
“Kaybeden taraf her zaman hatalıdır.” – Vasily Panov
“Satranç, analiz sanatıdır.” – Botvinnik
“İyi oyuncu her zaman şanslıdır.” – Capablanca
“Taktik fırsatlar ancak konumsal üstünlükten doğar.” – Capablanca
“Tek bir kötü hamle kırk iyi hamleyi boşa çıkarır.” – Horowitz
“Yaşım ilerledikçe piyonlara daha çok değer vermeye başladım.” – Paul Keres
“Piyon vermektense parmak vermeyi tercih ederim.” – Rueben Fine
“Morphy büyük olasılıkla tüm dahilerin en büyüğüydü.” – Bobby Fischer
“Oyun, teorik açıdan neredeyse beraberedir.” – Bobby Fischer
“İki tür feda vardır: doğru olanlar ve benimkiler!” – Mihail Tal
“İyi bir feda doğru olan değil, rakibi şaşırtıp karmaşaya itendir.” – Rudolf Spielmann
“İyi kalpli biriyseniz satranç oynayamazsınız.” – Fransız Atasözü
“Atağın birinci şartı, rakibin gelişmesine izin vermemektir!” – Reuben Fine
“Satranç akılla oynanır, ellerle değil!” – Georges Renaud & Victor Kahn
“Sadece inisiyatif alan taraf saldırmaya hak kazanır.” – Wilhelm Steinitz
“Hiçbir oyun terk etmekle kazanılmaz.” – Anonim
“Satranç sanatı tıpkı üniversite sınavına çalışmak gibidir. En çok hamle ezberleyen oyunu kazanır.” – Anonim
“Sadece iyi bir fil feda edilebilir, kötü fil ise kaybedilir.” – Yuri Razuvaev
“Bir pozisyonda, nasıl ki taktisyen, ne yapması gerektiğini biliyorsa, strateji ustası da ne yapmaması gerektiğini bilir.” – Gerald Abrahams
“Sıkışık konumdayken en kötü yerleşmiş taşınızı bulun ve konumunu düzeltin. Durumunuzu geliştirmenin en güvenli yolu budur.” – Mark Dvoretsky
“Saldırıyla hemen bir avantaj elde edemiyorsanız, kötü yerleşmiş olan taşınızla oynayın. Hatta atları fillerden önce çıkın.” -Emanuel Lasker
“Satranç her şeyden önce bir mücadeledir.” – Emanuel Lasker
“Bir satranç oyununun üç aşaması vardır:
Birincisi, üstünlüğe sahip olduğunuzu umduğunuz an.
İkincisi, üstünlüğe sahip olduğunuza inandığınız an.
Üçüncüsü de, maalesef kaybedeceğinizi anladığınız an!” – Savielly Tartakower
“Terk ederek hiçbir oyun kazanılmamıştır.” – Savielly Tartakower
“Her hatada doğru bir yan vardır.” – Savielly Tartakower
“En iyisi rakip taşları feda etmektir.” – Savielly Tartakower
“Hatalar tahtanın her yanında yapılmayı bekliyorlar.” – Savielly Tartakower
“Beraberlik yalnızca üç kez aynı konumun tekrarıyla değil, aynı zamanda tek bir kötü hamleyle de elde edilebilir.” – Savielly Tartakower
“Maçın galibi sondan bir önceki hatayı yapan oyuncudur.” – Savielly Tartakower
“Umutsuz vaziyet yoktur; sadece kurtarılabilecek kötü vaziyetler vardır.” – Grigory Sanakoev
“Berabere konum yoktur; sadece kazanca oynayabileceğiniz eşit konumlar vardır. Fakat aynı zamanda unutmayın ki, kaybedilmesi mümkün olmayan kazanç vaziyet de yoktur.” – Grigory Sanakoev
“Taşları geri çekebilirsiniz, ama piyonları asla. Dolayısıyla piyon sürüşlerinde iki kez düşünün.” – Michael Stean
“Ne çalışacağınız konusunda şüpheniz varsa oyun sonu çalışın. Açılışlar size açılışı öğretir, oyun sonları ise satrancı.” – Stephan Gerzadowicz
“Bu akşam kime karşı oynuyorsunuz?”
“Bu akşam siyahlara karşı oynuyorum.” – Arthur Rubinstein
1969’da ünlü satranç dehası Mikhail Tal, Yevgeni Vasyukov ile yaptığı maçta bir çıkmaza giriyor ve tam 40 dk. düşünüyor. Hamlesini yapıp ve oyunu kazanıyor. Maç sonu sorduklarında:
“Aslında hamleyi değil, küçükken okuduğum ‘Bataklıktaki su aygırını çıkarmak’ adlı hikayeyi düşündüm.” diyor.
“Ne kadar hamle ilerisini görüyorsunuz?” diye sorulduğunda Capablanca şöyle söyler:
“Bir hamle ama en iyisi!..” – José Raúl Capablanca
“Tal taşları elleriyle oynatmaz, sihirbaz değneğini kullanır.” – Viacheslav Ragozin
“Fark ettiniz mi, Fischer’in hiç kötü taşı yok. Onları takas ediyor ve rakibi kötü taşlarla kalıyor.” – Yuri Balashov
“Stilim, Tal ile Petrosian arası bir yerde.” – Samuel Reshevsky
“Bu aptala niye kaybediyorum?” – Alexander Alekhine
“Kazanmak her şey değildir, fakat kaybetmek hiçbir şeydir.” – Edmar Mednis
“Bu noktada artık perde inmelidir, fakat bir sonraki hamlesini de merak ettim!” – Bobby Fischer, oyun terkini ertelemek hakkında…
Bir gün bir öğrencisi yaşlı Tarrasch’a şu soruyu sordu: “Satrançta yanlış hamle yapmamak için ne yapmalıyım?” Tarrasch bu garip soruya çok ciddi bir sesle şu yanıtı verdi: “Ellerinin üstüne otur!”
“Eğer rakibiniz beraberlik teklif ediyorsa, niye kötü durumda kaldığını düşündüğünü anlamaya çalışın.”- Nigel Short
“Daha sonra oyunlarımda başarılı olmaya başladım. Belki de basit bir gerçeği anlamıştım: Korkan sadece ben değildim, rakiplerim de korkuyordu.” – Mikhail Tal
“Satranç tahtasında rakibinizi alaşağı edebilirsiniz, ama bu sizi ondan üstün yapmaz.” – İngiliz Atasözü
“Aşk, bana göre değildi. Aşk sanki, gitar çalanlar, Katolikler ve satranç meraklıları içindi.” – Charles Bukowski
“Satrançta alınacak ilk ders:
Ne denli çok kareye hakim olursan o kadar sonsuz seçeneğin olur;
ve düşmanın hareketleri de bir o kadar kısıtlanır.” – Henry Kissinger
“İki kişi aynı şeyi yaparsa bu aynı şey olmaz.” – Rus Atasözü
“Oyunun sonu, oyundan öncedir.” – Herberger
“Hayat oyunu iyi bir ele sahip olmak değil, kötü bir eli iyi oynamaktır.” – Henry David Leslie
“Hile, oyunu kazandırsa da kaderi değiştirmez.” – Moliere
“Dahi, cevabı sorudan önce görür.” – Akıl Oyunları
“Hayatta hiçbir şeyden emin olamazsın, emin olabildiğin tek şey budur.” – Akıl Oyunları
“Güç, fiziki kapasiteden değil, boyun eğmeyen iradeden gelir.” – Mahatma Gandhi
“Hayatın kurallarını değiştirebilecek kadar güçlü değilim, ama bu kurallara boyun eğmeyecek kadar güçlüyüm.” – Ernesto Che Guevara
“Komutanı koyun olan aslan ordusundan korkmam; ama komutanı aslan olan koyun ordusundan korkarım.” – Büyük İskender
“Zor, oyunu bozar.” – Türk Atasözü
“Satrançta tavsiyeler vardır, ama kurallar yoktur. Kötü görünen hamle, konuma özel bir nedenden dolayı iyi olabilir.” – Anonim
“Oyun bitince şah da piyon da aynı kutuya girer.” – İtalyan Atasözü
“Bana f8’de bir at verin, hayatta mat olmam..” – Bent Larsen
“Atların olduğu yerde mat olmaz.” – Mikhail Tal
“Satrançta çift soru gördüyseniz ya iyi konumu kaybediyorsunuz ya da kazanç konum berabereye dönüşüyor.” – Selim Gürcan
“Sürülen piyon geri gitmez prensibini unutmayın.” – Selim Gürcan
“Nasıl ki inanılmaz bir servetimiz olsa bile sağlığımız yerinde değilken paranın bir önemi yoksa, satranç tahtasında da eğer şah güvenliği düşükse vezir fazla olsak bile pek bir önemi yok.” – Selim Gürcan
“Kimi zaman sinsice bir plan, bazen taşınızı açmaza alan hamleler… Asla oyunda gevşemeyin. Rakibin umutsuz gözüken hamleleri bile çok güçlü olabilir!” – Selim Gürcan
“Usta oyuncular, normalde ortalama oyunculara önerilmeyen hamleyi yapabilir ve haklı da çıkabilir. Çünkü şartlar öyle istemiştir.” – Selim Gürcan
“Bazı fedalar asla kabul edilemez. Her şeyi de alamazsınız. Ayrıca bu bir dama maçı değil; satrançta almak zorunda da değilsiniz.” – Selim Gürcan
“Rakibin bu hatasını görmeyip rok atsanız bile yaşam devam ediyor.
Sonrasında burada fil, adeta ray değiştiriyor.
Konum, siyahın hafif aletleri için olgunlaşmış durumda.
Dolayısıyla feda edilen piyonlara karşı güçlü bir oyun var.” – Selim Gürcan
*
“Bir şeyin kolay olması, onu önemsiz kılmaz.” – Yasin Emrah Yağız
“Anlatılan bilginin karşı tarafa geçmesi lazım.
Yoksa öğretmen demotive olabilir.
Çünkü herkesin öğrenme frekansı farklı.” – Yasin Emrah Yağız
“Satranç ne mi kazandırır?
Gözlem, araştırma, keşfetme, kıyaslama, hesaplama, analiz, öngörü.” – Yasin Emrah Yağız
“Rakip sert çocuğu oynuyor hocam!
Ama rakibin bu hareketi, benim normalde yapacağım hamleyi anlamlı kıldı.
Rakip zaten, iyi gibi görünen, ama kötü olan hamleyi yaptıysa, konumdaki gücünü ve kontrolünü yitiriyor demektir.” – Yasin Emrah Yağız
“Kural belli, kritik bölgede çoğalacaksın.
Hem taşlar oraya kadar geldiyse, illaki taktik patlama yaşanacaktır.” – Yasin Emrah Yağız
“Adam yapılabilecek en kötü hamleleri yaptı.
Sen bi tane kötü hamle yaptın, adam da onu değerlendirmek için adeta and içti.” – Yasin Emrah Yağız
“Gençlik yıllarımın bir kısmını Konya’da, ardından Şanlıurfa’da ve en son da Tibet’te geçirdim; çok deneyim sahibi oldum.
Tevazu erdeminde hocanız gibi olun, hatta su gibi aziz olun!… – Yasin Emrah Yağız
“Ben bu Selim Sadık’ı araştırıcam.
Nerde doğdu, ne zaman sütten kesildi, kaç yaşında ağaçtan düştü?” – Yasin Emrah Yağız
“Hocam, bu pozisyonda bir sanat eseri gelir mi?
Mona Lisa’nın resmini çizebilecek misin acaba!..” – Yasin Emrah Yağız
“Adam hattan düştü, herhalde internet kafeden bağlanıyor.
Sonra rakip, kaybolan yıllarını hatırlayıp, geri geldi.” – Yasin Emrah Yağız
“Beleş piyon mu?.. Al, indir köy sandığına…
Bu sene toprak güzel mahsul verdi.
Bu yıl hasat iyi, rekolte yüksek…” – Yasin Emrah Yağız
“Burada at, kendine yeni bir rota çizdi.
Atlar hisli hayvanlardır.
İyi de at oraya gelse ne yazar?
En fazla Gönül Yazar.” – Yasin Emrah Yağız
“Kaleyi vezirle aynı dikeye gel, vezirle baş başa, mum ışığında bi akşam yemeği ayarlayalım.” – Yasin Emrah Yağız
“Hoca buldu garibanı, zalimlik dozunu artırdı.
Şu anda rakip terk etme tuşunu arıyor olmalı!
Terk etme tuşu sağ tarafta duruyor Peker’cim.
Bu iş biteroviç!
Yalnız o da taş alamadan bitirirse oyuna küsebilir.” – Yasin Emrah Yağız
“Aramızda nefesi kuvvetli olanlar var.
Onların duaları sayesinde kurtulduk.
Öğlen de okunmuş pirinç pilavı yediydim.
Belki de o kurtardı!..” – Yasin Emrah Yağız
“Adam ateşin harını iyice alevledi ve ocağa odunu bastı.
Şu an Felipe kendine benzin döküp yakıyor olabilir,
ya da navigasyondan, ‘hangi köprüye daha çabuk ulaşırım,’ diye haritaya bakıyor olabilir.” – Yasin Emrah Yağız
“Bunu burdan alın, rakip kendine zarar vermeye başladı.
Rakip yalınayak köprüye doğru koşmaya başladı.” – Yasin Emrah Yağız
“Adam haybeden oynuyor, hangi lige düştük böyle hocam.
Rakip, aniden kendini izbanın önüne attı.” – Yasin Emrah Yağız
“Rakip numaradan şah çekti, bu hamle etkisiz eleman; yani yalan rüzgarı…
Çok güzel oynuyorsun, ama merak etme;
ben şimdi birazdan seni kulak memesi kıvamına getiricem.” – Yasin Emrah Yağız
“Onu önce üzücez, aşılarını vurucaz, sonra ormana geri bırakıcaz.
Doğal yaşamına salıcaz yani, merak etmeyin.” – Yasin Emrah Yağız
“Stockfish’in devreleriyle oynarım.
Ama level 1’in devreleriyle…
Yalnız sahiden bugün Stockfish gibi oynuyorum.
Dün gece uyurken acaba bana çip mi taktılar?” – Yasin Emrah Yağız
“Bizi bahçede gördü diye bahçıvan zannetti herhalde.
Ne beraberliği abi, bu oyunun ölüsü beraberlik!” – Yasin Emrah Yağız
“Tansiyon hastası olanlar, dil altı haplarını muhakkak yanlarında bulundursun.
Hatta ekg, holter ölçümlerini de ara sıra yaptırsın.
Çünkü anesteziye bile gerek olmadan, açık beyin ameliyatıyla onun aklını alıcam.” – Yasin Emrah Yağız
“Balkanların konuştuğu bir isim, Avrupa’nın da peşinde olduğu bir isim Ahmet.
Zaman zaman, Beyaz Saray’ın da gündeminde olmuş bir kardeşimiz Ahmet.” – Yasin Emrah Yağız
“Fil çiftimizi kesin vericez yani bu at baş belası.
Yalnız ben vermeden rakip kendi feda etti.
Allah razı olsun, adam ekmeğime yağ bal sürdü.” – Yasin Emrah Yağız
“Bugün çok uykusuzum, ihtiyarladım bir anda.
Dede gibi, parmaklarımla tek tek karelere dokunasım var yani.” – Yasin Emrah Yağız
“Bizim makinenin sente ayarı kaçmış.
Hocam hesap günü geldiğinde sistem, ‘bağkiye yetersiz’ demesin!” – Yasin Emrah Yağız
“Büyük insanlar, doğuştan büyük değildir, tecrübeler ve yıllar onları büyük yapar.” – The Matfather
“Beyazların kaderi kirlenmektir, siyahların kaderi suçlanmaktır.” – The Matfather
“Matfather ile dans edersen, yürümeyi unutursun.
Benimle dans etmeye çalışırsan, yürümeye hasret kalırsın.” – The Matfather
*
“Biz senin satranç piyonların değiliz.”
“Ama bu da bir oyun değil Bay Galloway.” – House of Cards
“Kruşçev (S.S.C.B. eski başbakanı), satrançta açılışı parlak bir şekilde yapan ve sonra, rakibinin kendisini çıkmazda hissederek maçı terk etmesini bekleyen bir oyuncu gibiydi.” – Henry Kissinger
“Satranç turnuvasının ilk maçı önemliydi, çünkü sonraki maçların tonunu belirliyordu.” – Robert Greene
“Satranç, hayatın yoğunlaşmış halidir:
Kazanmak için sabırlı ve ileri görüşlü olmalısınız; ikincisi, oyunda birçok kalıp gizlidir ve aynı hareketler yüzlerce yıldır tekrarlanır. Bütün varyantların hayat boyu yineleneceğini bilmelisiniz. Rakibiniz sizi analiz eder ve bu bilgiyi, sizin hamlelerinizi öngörmek için kullanır. Mistik bir oyun, size büyük avantaj kazandırır. Satrançta olduğu gibi, gerçek hayatta da düşmanlarınız, sizin ne yaptığınızı bilmedikleri zaman eylemlerinizi tahmin edemezler ve karanlıkta kalırlar.” – Robert Greene
“Strateji oyununda anahtar öğe düşmanın gücünü soyutlamaktır. Satrançta şahı köşeye sıkıştırmaya çalışırsınız. Bir Çin oyununda düşman güçlerini küçük ceplere sıkıştırmaya çalışır, onları hareketsiz ve etkisiz hale getirirsiniz. Düşmanlarınızı soyutlamak yok etmekten çoğu kez daha iyidir, daha az zalim görünürsünüz. Ama sonuç aynıdır, çünkü güç oyununda soyutlama ölüm demektir.
“Savaş stratejisine en çok yaklaşan iki oyun satranç ve bir Asya oyun olan “go”dur. Satrançta oyun tahtası küçüktür. Go ile karşılaştırılınca saldırı nispeten çabuk gelir. Geri çekilmek veya piyon feda etmek ender olarak işe yarar. Go çok daha az biçimseldir. 361 kesişmeyle geniş bir kareler sistemi şeklinde kurgulanır, neredeyse satrancın altı katı büyüklüktedir. 52’şer adet siyah ve beyaz taşlar vardır. Bütün taşlarınız tahtaya özgürce yerleştirildikten sonra amaç, rakip taşları daire içine alarak onu oyundan soyutlamaktır.
“Go oyununa Çin’de Wei-Chi denir- üç yüz hamleye kadar sürebilir. Strateji satrançtan çok kurnazca ve daha akıcıdır; taşlarınız başlangıçta ne kadar karmaşık bir şekil yaratırsa rakibinizin stratejinizi anlaması o kadar zor olur. Belirli bir alanı kontrol etmek için savaşmak girdiğiniz sıkıntıya değmez. Daha geniş bağlamda düşünmeniz, sonunda oyuna hakim olmak için bir bölgeyi feda etmeye hazırlıklı olmanız gerekir. Peşinde olduğunuz şey kemikleşmiş bir pozisyon değil hareketliliktir. Böylece rakibinizi dar alanlarda soyutlayabilir, sonra daire içine alabilirsiniz. Amaç rakibinizin taşlarını satrançta olduğu gibi ortadan kaldırmak değil, bir tür felç ya da çöküşe neden olmaktır. Satranç doğrusaldır, pozisyon yönelimli ve saldırgandır; go doğrusal değil akıcıdır. Saldırganlık, kuşatma bitene dek dolaylıdır.
Çinli askeri stratejistler yüzyıllardır go oyunundan etkilenmişlerdir. Atasözleri defalarca savaşa uygulanmıştır; Mao Zedong wei-chi’nin tutkunuydu ve bu oyunun kuralları onun savaş stratejilerine de işlemişti. Örneğin, wei-chi’nin bir anahtar kavramı, oyun tahtasının genişliğini lehinize kullanmak, her yöne yayılmak ve böylece rakiplerinizin, hareketlerinizi basit bir çizgisel hat üzerinde kavrayamamasıdır.” – Robert Greene
“Human affairs are like a chess game: only those who do not take it seriously can be called good players.” – Hung Tzu Ch’eng
“İnsan ilişkileri bir satranç oyununa benzer, ancak onu ciddiye almayanlar iyi oyuncu kabul edilir.” – Hung Tzu Ch’eng
“Do not fight with the same enemy too often, or you will teach him all your art of war!” – Napoleon Bonaparte
“Tek bir düşmanla çok sık dövüşme, yoksa ona bütün savaş sanatını öğretirsin!” – Napoleon Bonaparte
*
“If the Russians take over this place, i’ll kill myself.”
“Sit down and eat something. there is always time to die!..” – Downfall
“Ruslar burayı ele geçirirse intihar ederim.”
“Otur da bir şeyler ye. ölmek için daima vakit vardır!..” – Çöküş
*
“Korkma Tanrı bizim yanımızda!”
“Tanrı bizim yanımızdaysa, onların yanındaki kim?.. – Er Ryan’ı Kurtarmak
*
“The normal player thinks combinations and forwards; but capable player start from the last position given by the opponent.” -ck-
“Normal oyuncu kombinasyonlar ve ileri hamleler düşünür; ancak yetenekli oyuncu rakibin verdiği son pozisyondan başlar.” -ck-
“Chess is a matter of vanity.” – Alexander Alekhine
“Satranç bir kibir meselesidir.” – Alexander Alekhine
*
“If there is a knight on f8, there is no matte! – Anonim
“F8’de at varsa mat yok!” – Anonim
*
“All that matters on the chessboard is good moves.” – Bobby Fischer
“Satranç tahtasında önemli olan tek şey iyi hamlelerdir.” – Bobby Fischer
*
“A queen’s sacrifice, even when fairly obvious, always rejoices the heart of the chess-lover.” – Savielly Tartakower
“Bir vezir fedası, bariz bile olsa rakibinizi mutlu eder.” – Savielly Tartakower
*
“When you see a good move, look for a better one.” – Emanuel Lasker
“İyi bir hamle görünce bekleyin ve daha iyisini arayın.” – Emanuel Lasker
*
“Every chess master was once a beginner.” – Irving Chernev
“Her satranç ustası bir zamanlar acemiydi.” – Irving Chernev
*
“Fischer was a master of clarity and a king of artful positioning. His opponents would see where he was going but were powerless to stop him.” – Bruce Pandolfini
“Fischer, netliğin efendisi ve ustaca konumlandırmanın kralıydı. Rakipleri onun nereye gittiğini görürdü ama onu durdurmaya güçleri yetmezdi.” – Bruce Pandolfini
*
“Chess is a terrible game. If you have no center, your opponent has a freer position. If you do have a center, then you really have something to worry about!” – Siegbert Tarrasch
“Satranç berbat bir oyundur. Eğer bir merkeziniz yoksa, rakibinizin daha serbest bir pozisyonu vardır. Eğer bir merkeziniz varsa, o zaman gerçekten endişelenecek bir şeyiniz var demektir!” – Siegbert Tarrasch
*
“Bana gerekli malzemeleri bul, taşlardan satranç yapayım, oynarız.”
“Ama bu yıllar alır.”
“İyi ya benim de yıllarım var.” – Esaretin Bedeli
*
“The threat is stronger than the execution.” – Aron Nimzowitsch
“Tehdit, eylemden güçlüdür.” – Aron Nimzowitsch
*
Tal’in olağanüstü bir vezir fedasının ardından sevgilisi Angeline şöyle der:
“Ah be Tal, benim üzümlü kekim. 🥧”
* * *
Dahilerin Ana Dili Satrancın 40 Altın Maddesi
1. Yaptığın her hamlenin bir amacı olsun.
2. Rakibin oynadığı her taşın gideceği tüm rotaları hesapla.
3. Gelişimi öncele ve gereksiz takaslardan kaçın.
4. Rakibin stilini biliyorsan, bundan yararlan. Fakat oyun sonunda, konuma göre oyna, rakibe göre değil.
5. Gereksiz yere şah çekmek haybeye 31 çekmek gibidir. Anlamı varsa çek.
6. Rakibin bütün tehditlerine yanıt bul; mümkünse bunu, kendi konumunu geliştirerek yap.
7. Ardışık takaslarda ilk alıma en değersiz taşla başla, elbette seni başka bir taşla almaya zorlayan bir pozisyon yoksa.
8. Hata yaparsan pes etme. Rakip gevşeyip şans verebilir.
9. İyi durumdayken, rakip görmez diyerek riskli hamle yapma. Bunu ancak, kaybedecek bir şeyin olmadığında yapmalısın.
10. Haklı bir gerekçen yoksa feda yapma.
11. Rakip feda yaptığında almakta kararsızsan, kabul et.
12. Çok aletle hücum et; bir iki alet, yetersizdir.
13. Rakibin tek hamlede yaptığı çifte tehditlere dikkat et.
14. Merkez için oyna; onu ele geçir ve koru. Mümkünse merkeze iki piyonu ikişer kare sür.
15. Açılışta mümkün olduğunca az piyon hamlesi yaparak gelişimini tamamla.
16. Öncelikle minör aletleri; atları ve filleri geliştir. Atlar kapalı konumların yıldızıdır; onları merkeze yakın yerleştir. Filler açık konumların gözdesidir, açılışta piyonların, fillerinin önünü tıkamasın.
17. Tehditle gelişen taşlar sana zaman kazandırır. Fakat gereksiz tehdit yapma.
18. Açılışta, geçerli bir neden yoksa, aynı taşla iki defa oynama.
19. Gelişim avantajın varsa, bunu değerlendirmek için hücum et. Çünkü rakip gelişince avantajın erir.
20. Vezirini çok erken yuvasından çıkarma.
21. Kalelerini açık veya açılma potansiyeli olan hatlara yerleştir. Yedinci yatayı özellikle kalenle ele geçirmeye çalış.
22. Erken rok atmaya çalış. Fakat merkez tıkalıysa da ezbere rok atma.
23. Rakibinin rok atmasına engel olmaya çalış. Açık oyunlarda rakip şahı merkezde kalmaya mahkum et.
24. Açmaza aldığın taşlara hücum et; özellikle piyonlarınla.
25. Rok sonrası, şahın önündeki piyonları zorunlu olmadıkça sürme.
26. Oyunda birer fil tahtada kaldıysa ve bunların kare renkleri karşıtsa hücum eden kazanır.
27. Çift kale arkasına koyulan vezir bataryası uzun menzilli askeri bir silahtır.
28. Daima oyunu okumaya çalış. Açık mı, kapalı mı; taşlarını ona göre bir mozaik gibi döşe.
29. Açık oyunlarda fillerini koru, atlarını ver; kapalı oyunlarda atlarını koru, fillerini ver.
30. Rakip tek file sahipse, taşların onun zıt rengi karelerde gezinirse daha güvende olursun.
31. Savunmada ve kramp vaziyette taş değiştirmek seni rahatlatır, saldırıda taş değiştirmek rakibini rahatlatır.
32. Materyal olarak alttaysan taş değiştirmek rakibine yarar.
33. Aksi bir durum yoksa planına sadık kal.
34. Bir varyanta girerken planını açığa vuran hamleyi mümkünse en sona sakla.
35. Gelişimde geriysen, oyunu ve merkezi kapalı tut.
36. Minik konumsal üstünlükler biriktir. Bu avantajlar yığını sana sonunda oyunu kazandırır.
37. Satranç maçında kimin kazanacağını ancak oyunun sonu belirler.
38. Satranç öncelikle ezbere dayanan bir oyundur.
39. İyi oyuncu her zaman şanslıdır.
40. Satranç, savaş sanatının oyuna dönüştürülmüş halidir.
Doktrin: “Satrancı dahiler oynar, ama her satranç oyuncusu dahi değildir.” -ck-
ama siz bir dahisiniz! ♟