Birinci Kitap – Bütün Şiirlerim – Özdemir İnce

Sf: 160
Uzun Hava
Türk şiirinde kendine kıymış ozan yoktur
bir kitap var okuyun öğrenirsiniz
kendine kıymak
en yalancı
en soylusu
en yufka yüreklisi çağdaş sanatların
                
Ben
ben ki yufka yürekliyimdir
ah ben yufka yürekliyimdir
sevmem oyunda kâğıt düzenleri
tavlada zar tutanları
sevmem döneklik edenleri gözü yılanları
sevmem kolalı yakaları kakavanları
sevmem Ticaret Odalarını Bankaları Borsaları
sevmem yaşamın dile gelmez ağırlığını duymayanları
                  
Benim
çok sigara içtiğim doğrudur
günde üç Bara paketi
işte bu yüzden sararıyor dişlerim
işte bu yüzden günlerden en çok pazarları seviyorum
çünkü pazarlar benim yaşamımı doğruluyorlar
çünkü pazarlar benim yaşamımı çoğaltıyorlar
alıp başımı çıkıyorum evden gidiyorum
çarşılar kapalı oluyor bütün kepenkler inmiş
dükkânları sevmiyorum tecimenleri sevmiyorum
Bankaları Gümrük Komisyoncularını Toto kulübelerini
sevmiyorum sevmiyorum
yüreğim yaralı yüreğim paramparça
midem bulanıyor
bir mezbaha kokusu yapışıyor burnuma
Milli Piyango satan sakatları sevmiyorum
küçük kentsoyluları altın dişleri iri kıçlı kadınları
sevmiyorum sevmiyorum
                  
Dişlerimi zonklatıyor
“Sayın Büyüğümüz Sevgili Koruyucumuz
Yönetim Kurulu Başkanımız”lı ölüm ilanları
çünkü sevmiyorum Yönetim Kurulu Başkanlarını
sevmiyorum
Yardım Sevenler Derneği Başkanlarını
sevmiyorum
“Dün gece falanca balo çok neşeli geçti” diye yazan
gazeteleri ve onların takma adlı züttürük dedikodu yazarlarını
sevmiyorum sevmiyorum.
                  
Çünkü kimse bilmiyor ne işe yaradıklarını
çünkü çocuklara güzeli
gençlere gerçeği
yaşlılara doğruyu söylemiyorlar
güzel nedir gerçek nedir doğru nedir
nedir soluk almak nedir doğaya bakmak
nedir sokakların sokak kokusu
nedir kapı tokmaklarındaki el izleri
Vilayet Konaklarının aşınmış taş merdivenleri
nedir 12’ye 5 kala
nedir taze kâğıt kalem kokusu
ügüzelliği gülerek şarkı söylemenin
geceleri ateş yakıp birlikte eğlenmenin 
ama onlar coğrafya kitaplarını sevmiyorlar
kent adlarını nehirlerin korkunç esrikliğini
şubatın 29 çektiği gerçek yılları
özentisiz kadınları özentisiz erkekleri
ve umudun titrek koyu öfkesini
ve ufkun yansıyan sustalısını
sevmiyorlar sevmiyorlar.
                  
Ülke
kendilerini en az
başkalarını en çok öldürenlerin ülkesi
bir boğum bir çıkmaz sokak gibi yaşayanların
utancın mayalandığı çöplerin üst üste yığıldığı
aktarılmamış damların
unutulmuş saçakların ülkesi aynanın içindeki ülke
rüzgâra tırmanan yetim sözcüklerin
katı soğukların örümcek kuraklıklarının
erken yatıp erken kalkanların
bir günü büyütenlerin ülkesi
en yiğit en gerçek en soylu ozanların
koğulduğu horlandığı ülke!
                  
İnsanoğlundan söz etmeliyiz
bak dönüyorlar işte toprağın altından
dumanlı kaygan ışıkların yansıdığı akşamüzeri
sağır ve dilsiz darağacı saatlerinde
sabahçı kahveleri boşalmadan
ağır bıyıklı bekçiler uyanmadan
çamurlu sokaklardan geçiyorlar
elleri ceplerinde sırtlarında değirmen taşı
sırtlarında çiçeksiz yorgunluk
korkuyla ve yarı uyanıkçasına
sıkıntılı ağır ve yorgun ayaklarla
bir tarih kitabı gibi yatan
kaldırım taşlarının altına basa basa
ve izlerini koklayarak havanın
bak işte dönüyorlar
bak işte
bak.
                  
İnsanoğlundan söz etmeliyiz
güneş ısıtmıyor gece dinlendirmiyor
mektuplar postadan geri dönüyor
beynimizin ortasında mavi çizgili bir dölyatağı
saatinin kışkırtan tiktaklarını duyuyorum
bitkisel deniz yosunu ve sarmaşık karanlık
yükleniyorum yükleniyorum bana mısın demiyor
yerinden kımıldamıyor varsın kımıldamasın
yerinden kımıldamıyor kımıldamasa da olur
insanlar var sonsuz bir ilkyaz gibi belirmede
caddelerde bulvarlarda omuz omuza yürüyorlar
tozlu yollarda yürüyorlar sığmıyorlar
ağaçlar yürüyor kaldırım taşları yürüyor
insanlar yürüyor
yorgun değiller inançsız değiller korkak hiç değiller
“yeter!” diyen sesleri var
“Go Home!” diyen sesleri var
işte benim en çok sevdiklerim bunlar
işte benim en çok sevdiğim delikanlılar
işte benim en çok sevdiğim genç kızlar
işte çağdaş şiirin yaratıcıları
işte gerçek şiirin sanatçıları.

Üç gündür yağmur yağıyor
bir duruyor bir başlıyor
yağmur yağıyor ve geceler uzun mu uzun
on gün sonra en uzun gece olacak
ve sonra eklene eklene uzayacak günler
oturup bütün geceleri kitap okuyorum
kemirgenler üzerine yazılmış kitaplar
kötü başlayıp sonu iyi gelen kitaplar
anasını görmeye giderken bir çukurda can veren adamı
tarlaları ormanların içini anlatan kitabı okuyorum
dünyanın dört yanında yaşayan benzersiz dostlarımı
denize kavuşan ırmakların gümbürtüsünü
karlı dağ doruklarının gerekliliğini
bellerine kadar pirinçli çamurda nöbet tutanları
renkleri için horlananları
başlarından aşağı benzini devirip kibriti çakanları
tetiği çekenleri vurulup düşenleri
çamurlu çarpık tırnakları
doğudaki mağara evleri
mayın tarlasında soğuyan tek bacağı
“Hudutların Kanunu”nu düşünüyorum
“Ancak ölü Vietnamlılar iyidir” diyen askeradamı
500.000’i mahpuslarda
üçte biri “Yeni Hayat Köyleri”nde yaşayan ulusu
toprağı öldürenleri
düşünüyorum
yağmur yağıyor
oturduğum açık kahve rengi gürgen koltuğu
yatağına oturup kitap okuyanları düşünüyorum
                 
Ölüp gideceğim bir gün
kendime kıyacağım belki de
gördüğüm şeylerin beni aşmasına dayanamıyorum
havanın suyun toprağın beni aşmasına dayanamıyorum
yaşamın hızının beni aşmasına dayanamıyorum
kendimi ve benzeyen kim varsa aşağsıyorum
yürekli delikanlılardan
yiğit genç kızlardan utanıyorum
biliyorum ölüp gideceğim bir gün
kendimi öldüreceğim belki de
ama Türk şiirinde kendine kıymış ozan yok!

Şubat Ayında Ankara’da Yazılan Bir Şiir
Bu yıl erken bastırdı kış;
Yağmur yağıyor, yağmur yağdıkça seviyorum seni,
kar yağıyor, kar yağdıkça seviyorum seni,
karaya vurdukça, sular dondukça
üşüdükçe, birşeyler yitirdikçe, umudum kırıldıkça
çıkmaza girdikçe yaşam, yüreğim sıkıştıkça,
sen değiştikçe daha çok seviyorum seni;
              
Donmuş suda çelik tadı var
ağzımda eski tütün ve buruk çay tadı
her sabah yaya geçiyorum bütün Ankara’yı
kömür ve kükürt kokuları arasında
her akşam yaya geçiyorum bütün Ankara’yı
okuyarak bildirilerini direnen öğrencilerin
bakarak yırtık afişlere, şarkıcı resimlerine,
nereye gitsem içimde bir geç kalmışlık duygusu gideceğim yere
ne zaman, nerede ve nasıl bilmiyorum, ama birden
yaşamın korkunç bir hızla değişimini düşünüyorum
ve ikimizin aynı kişiler olamayacağımızı yarın;
              
Bu yıl erken bastıran kışı yaşıyoruz
sanki olumlu kahramanlarıyız kötü bir romanın
yeni bir dilin sözdizimine çalışıyoruz
gökyüzünü verip yüzünü alıyorum
görüntünü verip acıları siliyorum
yüzünü koyuyorum umutsuzluğun yerine:
                  
Usumda sesinin ve gövdenin
usumda sesinin ve gövdenin görkemli atlası!

Ankara, 11.2.1977

Sf: 273 

“Başka diyarlara, başka denizlere giderim,”  dedin.

Bundan daha iyi bir kent vardır bir yerde nasıl olsa.

-Konstantinos Kavafis

Sf: 275 

Ben Mersin’e Gittiğim Zaman

Dönersem Mersin’e kışın giderim

yanımda kitaplar sevdiğim ozanlardan.

Dönersem Mersin’e yazın giderim

buğday tanesi yere düştüğü zaman

yanımda “istersen burada kal” diyen biri

arkamda kumru ve havuz sesleri.

Ben Mersin’e gittiğim zaman

kış sen de gel benimle

bir yol aç bana geniş ve uzun

kara servilerden portakal çiçeklerinden.

Ben Mersin’e gittiğim zaman

sen de gel yaz benimle

denizin pencerelerini göster

balıkların adını yazdır bana.

Ben Mersin’e gittiğim zaman

bir portakal fidanım olacak

üzerinden kuşlar uçacak her sabah

bazan bulutlar geçecek dağlara

bir de bir badem ağacım olacak.

Ben Mersin’e gittiğim zaman

yüreğimden geçecek samanyolu.

Ankara, 9.2.1977

Sf: 289 

Nadejda Mandelstam’ın Ossip Mandelstan’a Son Mektubu

Yerine varamayan bir mektup

iki yaprak samanlı kâğıda yazılmış

belki de bir rüzgâra, uykunun sınırlarında

milyonlarca kadının Türk, Fransız, Rus, Alman,

kocalarına oğullarına kardeşlerine babalarına

yazdıkları milyonlarca mektuplardan.

Gönderilemedi ama bu mektup

iki yaprak samanlı kâğıda yazılan

tam otuz yıl bekledi

bir sandık köşesinde

arasında öteki kâğıtların

şimdi yer alıyor son sayfalarında

Nadejda imzalı bir kitabın:

(22 Ekim 1938)

(“Ossia, sevgilim, uzak dostum benim!

sözcükler uçup gidiyor, sevgilim,

yazarken belki de hiç okumayacağın bu mektubu,

ama ben boşluğa postalayacağım gene de onu.

Hatırlıyor musun Ossia çocuk hayatımızı

nasıl da mutluyduk, sen ve ben!

Kavgalarımız, oyunlarımız ve aşkımızla!

Şimdi gökyüzüne bakmıyorum artık,

bir bulut görsem gösterecek kimim var?

Hatırlıyor musun Ossia, o kara ekmeği,

katıksız yediğimiz,

nasıl da güzeldi, bir mucize;

Ve son kışımız Voronej’de,

mutlu yoksulluğumuzu ve şiirimizi?

Hayat uzun Ossia, sevgilim!

Sonsuz uzun ve güç, engebeli,

tek başına ölmek,

yalnız ölmek.

Her gece düşüme giriyorsun,

ne olduğunu soruyorum sana,

cevap vermiyorsun.

Son düşüm de şu:

Yiyecek alıyormuşum kirli bir dükkândan,

çevremde karanlık yüzler, yabancılar,

parayı verip yiyecekleri alıyorum

ama birden anlıyorum ki

dayanılmaz bir acıyla,

götürecek bir yerim yok bunları

çünkü sen yoksun

ve bilemiyorum artık nerede olduğunu.

Neredesin Ossia?

Uyanınca,

“Ossia öldü,” dedim, Şura’ya,

bilemiyorum hayatta mısın hâlâ

ama o günden sonra yitirdim izini

bilmem ki duyacak mısın beni?

Bir bilsen seni ne çok sevdiğimi,

yeteri kadar vaktim olmadı, biliyorum,

seni nasıl sevdiğimi söylemeye

sadece ‘sen’ diyorum,

hep yanımdasın, bir gömlek gibi,

hep yabanıl ve katı olan benim yanımda

doğru dürüst ağlayamayan benim yanımda

şimdi bak, ağlıyorum, ağlıyorum ,ağlıyorum…

Benim, Nadia, sen neredesin? Elveda Nadia.”

1943 yılında öldü Ossip Mandelstam

sürgünde, Sibirya’da

okuyamadan Nadia’nın bu mektubunu.

Çoktan silinmişti zaten

telefon rehberinden

adı, adresi ve numarası

ve yeri yoktu hiçbir kitapta.

Seviyorsanız eğer geç kalmayın sakın
aşkınızı söylemeye!..

Telgraf çekin, telefon edin, mektup yazın,

uçaklara, trenlere, tüm taşıtlara binin,

koşun, arayın, bulun, haber gönderin, birine anlatın,

duvara yazın, ağaçlara kazıyın,

yani deneyin bütün olanakları,

hiç olmazsa iki yaprak samanlı kâğıda yazın,

yaptığı gibi Nadejda Mandelstam’ın

ama sakın geç kalmayın aşkınızı söylemeye!…

Ankara, 25.1.1978

Sf: 292 

Jorge Semprun’un “Ölüme Yolculuk” Adlı Romanından Bir Alıntı

Federico Sanchez’e

Nedim Gürsel’e

Issızdı bomboştu

ilkyaz güneşinde

yoklama alanı,

durup

kalbinin atışını

dinledin

kaç yıldır

hiç böyle

bomboş görmemiştin,

gerçekten

görmek denilemezdi

daha önce baktıklarına.

Bir ezgi duyuluyordu

karşı barakalardan birinden

incecik bir ezgi

ve rüzgâr

dikenli tellerin ötesinde,

uzakta

gürgenlerin arasından

geçip gelen

işte o rüzgâr

ve yüksek ağaçlar

ne nisan güneşi.

Karşında duruyordu işte dünya

ve o sürekli görüntü

yaşamın bir parçası olan

yıllar boyunca,

işte sen

ilk kez

gerçekten görüyordun

daha

düne kadar

bütün yaşamının

indirgendiği manzarayı,

ama şimdi

sanki

öte yanındaydın aynanın

ve dışarıdan bakıyordun

zulmüne cellâtların.

Bu ezgidir

düne kadar süren yaşamını

bugüne bağlayan,

çünkü

bir akordeondan

bu ince ezgiyi,

uçsuz bucaksız

bir ovadan sallanan

buğday başaklarının,

karlar arasında boy veren

sarı sünbülün,

kayın ağaçlarının

içinden geçen

rüzgârın

bu içli ürpertisini

ve buruk kederini

katı günlerin,

bir tutsak

çıkarabilir

ancak.

Seni okuyorum Jorge Semprun

Ankara’daydım,

seni okuyorum

Federico Sanchez

satırların arasında,

Ankara yalnız ve buz gibi

tıpkı senin yoklama alanın

ülkemde

otuzların İspanya sıkıntısı

bildiğin sesler, kokular

yine boğazlanmış anılar

tarih kitaplarında,

kanayan bir gülün vasiyeti

umudumuzda.

Kar yağıyor camlara kaç gündür

parklar ve geceler bembeyaz,

kalbimin atışlarını dinliyorum.

Ankara, 5.3.1978

Sf: 320 

Kuşadası’na Ağıt

Hiçbir anısı yok

yaşadığına tanıklık edecek

yalnayak yürüseydi keşke

bugüne gelseydi.

Kim sürmüş bunca rengi

birbirini kirleten,

kim boyamış gözlerini,

kim taramış saçlarını böyle?

Şirin bir kasabaydı, kızıydı

basma, pazen ve kına severdi,

ah! demir ve beton şimdi,

kaşarlanmış bir yosma.

Tavşanburnu, 15.9.1978

Sf: 328 

Evren Yorumcusu

Atlayarak çiz dünyayı,

gerçekler söylenmeyen alanlarda kalsın,

yani gerçekleri söyle, sadece onları;

Bana sorarsan -ki sormasan da olur-,

yüreğindedir yaşamın bütün ipuçları.

Bodrum, 19.6.1979

1940’larda Bir Doğum Günü

Firketeyle tahta kurusu arıyor

duvarda annem,

babam evde yok, cibinlik altında bir gölge,

cebimde kuş üzümü, simit kırıntıları, susamlar,

yıkanmış saçlarım rüzgârlar dolu;

yıkık bir çocukluğun tortuları bunlar.

Böyle bir yaz işte, böyle bir ağustos

bir şeyin bitip bir şeyin yeniden başladığı.

Başka şeyler de var, küçük ayrıntılar:

gaz tenekesinde büyütülmüş karanfiller, fullar,

küçük bir turunç fidanı bir de.

Dişim ağrıyor, kulaklarım zonkluyor,

gece kuşları uçuyor göç ateşlerinin üzerinde.

Bir savaş alanındayım,

ne yapacağını bilmiyor küçük gövdem.

Ankara, 23.7.1979

Sf: 330 

Yeni Bir Öğrencilik

Şarkı söylüyor çalışırken duvarcılar

ama sesleri yankılanmıyor duvarlarında

ama bilmiyorlar ne işe yarayacak

ördükleri odalar.

Sabah. Sabahın onu. Giderek

bir dolap beygiri donuna giriyor güneş.

Sırtım denize dönük,

balık pulları ayıklıyorum sakallı yüzümde.

Birşeyler öğreniyorum ben de

baktıkça taş duvarlarına duvarcıların

baktıkça yelesine suskun denizin

birşeyler öğreniyorum ben de:

Sadece

su ve topraktan yaratılmıştır insan,

ve yaşlı insanlar var

çocuklarımızın gözlerinde.

Bodrum, 10.8.1979

Sf: 335 

Bir Anırmanın Anatomisi

Nasıl sokmalı bir eşek anırmasını bir şiire,

neyi simgeler bu ölçü tanımaz, bu kalıpsız ses,

mutluluğu mu, acıyı mı, neyi?

                

Arıcıllar döner havada, yaklaşan güzdür;

leylek gölgeleriyle ısınır ayaklarımız, sırtımız.

Bülbül ve kanaryayı dizelerde bırakıp

bir martı sesi gezdiriyorum denizin yüzeyinde,

su gölgesinde bir üç direkli teknenin.

              

Nedir bu eşeğin anırması, neyi simgeler?

Bir incir ağacının gübre kokan sıcak gövdesidir,

bozkırda tek başına bir ağacın kederli sözleridir,

insanca bir şeydir: eve dönüştür: Akdenizdir.

Sakızlıkoy, 20.8.1979

Sf: 336 

Boğaza Düğümlenen

Akşamsefaları açıyor yavaşça,

balkonda rakı içiyor baba;

rakı mı yoksa başka bir şey mi rakıdan?

(Yaşatsalardı bu yaz yirmisinde olacaktı.)

Sabunlu elini önlüğüne sildi anne,

gizlice, suç işlemiş gibi,

yürüdü parmak uçlarına basa basa;

karanlık, nemli, kapatılmış, yasak oda.

(Yaşatsalardı bu yaz yirmisinde olacaktı.)

-Korkma aç!

oradadır patikleri, zıbınları, önlüğü,

oradadır ceviz sandıkta,

ter kokan kazağı ile kanlı gömleği.

Sakızlıkoy, 22.8.1979

Sf: 337 

Bir Öğretmenin Ölümü

Ziya Arıkan’ın ardından

Nedir bir öğretmenin ölümü bir yetişkin insanın yaşamında?

Biraz da kendi ölümüdür; insanın bir yanı ölüp gider,

tanıksız kalmıştır çünkü, bir belge yok olmuştur.

Ağlarız, bir ölüme, o ölüm kadar ölümsüzlüğüne

inandığımız şeylere;

dağınık, düğümlü bir çocukluğa, bir çıkık omuza, bir parçalanmış dize;

sulanmış sokaklardan geçersin eski bir müzik çalınır;

saçları yıkanmış bir kadın başı uzanır pencereden;

tahta merdivenlerde mantarlının topukları yankılanır;

birinin gözü kör olur, ünlü bir satıra saygı göstermedi diye;

geçersin kapı önlerinden, artık adından başka bir şey kalmamış Zeytinlibahçe’den;

ağla ozan! bir çocukluk yaşamadın, yaşadın diye kim tanıklık edecek?

                               

Ölmemeli öğretmenler, yazılmamalı, duyurulmamalı ölümleri;

o zaman inanabiliriz ancak ölüme ve ölümsüzlüğe.

Ankara, 8.9.1979

Sf: 347 

Seni Beklerken

Bir yerlere gönderdim seni, gittin,

görmek için geri dönüşünü, kapıdan girişini,

Gittin: her şey eskidi, buruştu, kireçlendi;

erişilmez bir uzay boşluğu, bir buzul süre.

             

Dışarıya bakıyorum çıktığın kapıdan:

bir şilep gövdesi, bir depo, birkaç vinç,

gelip geçen insanlar, uğultusu komşu denizin.

             

Anladım birden, kendimi böyle kendimle denerken:

gitmemen geri gelmenden çok daha güzel,

ama seni beklemek de güzel, o da güzel.

Ermoupolis, 20.8.1978

Sf: 348 

Gümülcine Çarşısında Kadınlar

Ermu sokağında çömelmiş kadınlar,

ayçiçeği yüzlerini saklıyorlar,-

mısır püskülü, süt mavisi ve yeşil-,

sürekli bir göçü, bir sılayı taşıyorlar.

Hiçbir kadın bunca acı vermemiştir bana;

çınar kadar Türk bu dağlı kadınlar kadar.

22.8.1978

Kiklades gemisi, Syros-Santorini arası

Bir Taşın Anısına

Bir taş alıp denize atıyorsun, budalalık,

deniz taşı yutuyor, fiziğin yasası bu,

sen gidip çıkarmadıkça orada kalacak; ama

denesen de bulamazsın yerini, çıkaramazsın.

       

Öyleyse niçin şiir yazıyorsun, niçin yazıyorsun;

çıkaramadıktan sonra o tutsak taşı oradan,

kullanamadıkça sonra bir yapının harcında?

Santorini Adası, 23.8.1978

Sf: 349 

Jonion Gemisinde

Durmadan konuşan bir adam, dinlemediğin halde,

belki sarhoş ama sıkıntılarını anlatan,

anlatacak birini arayan tekne üzerinde;

vergilerden, ülkesinden,karısından şikâyetleri.

                  

Dinliyorsun, dinlemek istemedin halde, inatla,

bir cümle yakalıyorsun kuyu kovasına takılmış,

yavaş yavaş beliren, karanlığı geçen yüzler gibi.

                

Bir cümle: ” Her insan kendi özünü anlatır,

sabırla dinledikçe bir başkasını.” Bir cümle,

kimsenin söylemediği, senin uydurduğun belki,

ama bir uçurtma kalıntısı bu, kuyruksuz-kulaksız,

geçen yıl elektrik tellerine takılıp orada kalmış.

Santorini-Paros arası, 25.8.1978

Sf: 350 

Sallanan Bir Denizde

Sallanan bir denizde, yabancı sesler arasında,

sesler yabancı ama yüzlerin tanıdık hepsi;

bir ad bulabilirdin bunlara kendi dilinde, sıfatlar,benzetmeler;

dilini yüzlerinde denerdin, dillerinde denerdin;

hatırla bir, dün gece “bilmiyordum” diyen sesi Santorini’de,

Çeşme’den Sakız’a ana rahmine geçmişti,

bir başkası daha üçüncü bile değildi kırk bir soğuklarını Meriç’ten Edirne’ye taşırken;

ne söyledi sana “bilmiyorum” sesi Akdeniz’in başladığı yerde bu çorak adada.

                               

Çevren kayalardı, bir onlardı, seninle yaşıt lâvlardan oluşan,

ne dedi sana o göçmen ses dostça tınısıyla yüreğin burulurken,

yıkık damları düşünmedin mi ayçiçekleri arasında, Batı Trakya’nın şişmanlayan kadınlarını?

                                                            

Çevrende yüzler daha belirgin çilelerle arayıp

bulduğun bu aynalı denizden,

ülkenden getirdiğin yüzler, acının yüzü, ölümün yüzü, bir yüzden çok daha fazlasına benzeyen şeyler, kurtulamadığın, kurtulmak istemediğin, adadan adaya, 
bir denizden ötekine taşıdıkların:

bir ses, bir bakış, bir soluk, bir duruş, ama barışsız!

                                  

Yeni bir evren yok sana, ne bir ses, ne bir deniz, ne de bir kent,-

İskenderiyeli yaşlı ozanın yazdığı gibi benzersiz şiirinde,-

sırtında, yüreğinde taşıdıklarından başka, bu kâğıda koyduklarından başka,

ama neden açtın radyoyu bu yabancı sesler arasında, neden haberleri dinlemek istedin,

çarpıntılar içinde, hep senin olan, sana ait bir şeyi.

                                  

Bir gemidesin işte tartışmasız, Santorini’den Paros’a doğru,

nedir bu gemi senin beyin hücrelerinden başka?

sallanan, yalpalayan, dalga yiyen ama durulmak isteyen,

sallanan bir denizde yabancı sesler arasında;

sesler yabancı ama, yüzlerin tanıdık hepsi,

aralarından biri çıkıp “bilmiyorum” dese de sana.

İonion gemisi, 25.8.1978

Sf: 352 

Bir Şiir Nasıl Başlar?

Güneşin doğuşu, ağustosböcekleri, horoz sesleri,

limanda demir atan bir gemi, gıcırtılar,

Ülker içini çekiyor uykusunda, düzensiz soluk alıyor,

balkon kepenklerini açıyorsun, alacakaranlık, kahverengi tepe,

kemerli beyaz evler, aşağılara doğru mısır tarlaları,

dikenli incirler, ılgınlar, tek bir ışık, tek bir defne,

bir kuş sesi, suya düşen su damlalarının tınısı,

ve en önemlisi ağustosun kendi sesi, uyutmayan.

                                  

Betimlemeler bütün bunlar, gözlemler, belki bir şiir için notlar;

yarın gece tekrarlanacak şeyler bir dakika geç, bir dakika erken,

duymasan da, görmesen de, açmasan da balkon kapısını,

uyusan, uyanmasan, bir teknede olsan ya da başka adada,

bir başka yer de vardır kuşkusuz aynı görkemli uyanış,

tutabilirsen bir eş zamanda uykunu, kulağını, gözünü ve uykusuzluğunu.

Bu yüzden bir gezi notları bunlar, bir güne başlamanın notları,

küçük gözlemler, betimlemeler, yanıp sönen duyarlıklar,

sokamazsan eğer penceredeki dikdörtgen görüntüye, evet tam oraya,

sürekli zeytinlerle tozlu yapraklarını incir ağaçlarının.

                                  

Şiir denen şey incir sütünün soluk kesen kokusuyla başlayabilir;

yeni sana bağımlı bir şey, burnuna, o kokuyu almana, çoğaltmana,

ve doğduğun kenti bir horoz sesinde buraya taşımana:

birşeyler olur belki, belki bir şiir başlayabilir bu sırada.

Paros Adası, 27.8.1978

Sf: 353 

Gözlem

Denize entariyle giriyor Messi’de kadınlar,

durmadan şişmanlıyor ve takıları seviyorlar.

                 

Gece yarısına kadar uyumadı bir sıcak boşlukta,

sonra kalktı, yavaş yavaş çıkardı giysilerini,

çırılçıplak yürüdü denize

kumsalda terli izler bırakarak.

Paros, 27.8.1978

Sf: 356 

Uyuyorsun

Ülker’e

Dizlerin görünüyor, ağzın açık biraz,

kolların öyle ki, kucaklıyorsun dağları, denizi,

inip kalkıyor karnın soluk aldıkça: yaşıyorsun,

yetmiyor sevgim uyandırmaya seni.

                

Uyanacaksın az sonra, birden ya da yavaşça,

anlayacağız bunu (nereden mi? sorma, bilemem)

ben, kabaran toprak ve göğün emdiği deniz.

Karrlovassi, Sisam, 1.9.1978

Syntagma Alanında

Evimde seviyorum pazarları, ne hapishanede, ne de sevilen bir kentte,

Önemden iri memeli kuzey kızları geçiyor güneşli bir alanda,

ısınmak isteyen yaşlılar, budala gezginler.

Böyle kimliksiz bir pazar günü terliyorum yalnızlıktan.

Yarın ilk kez bir kitabım yayınlanıyor yabancı bir dilde,

üstelik salı günü de 1 Mayıs. Ama ben

geberebilirim mutluluk ve yalnızlıktan.

Atina, 29.4.1979

Sf: 357 

Çifte Kavrulmuş

Hiçbir kentte bir gezgin gibi yaşamadım,

bakmadım taş yapılara, düş kalıntılarına,

görmek istedim tarihini alınyazılarının,

bu yüzden gözlerim doldu ölümlerle, yangınlarla.

              

Hiçbir kentte bir gezgin gibi yürümedim,

tepeden tırnağa bir imge delisi halinde,

bu yüzden tökezlendi her adımda ayaklarım,

her tümsekte toplu mezarlara düştüm,

birlikte yaşadım bir bilinmez tarihi,

bir öyküden başka öyküler yarattım kendime.

               

Hiçbir kentte bir gezgin gibi yaşamadım,

baş kaldırdım kentlerin gizli yasasına,

işte böyle ödedim bedelini kılı kırk yarmanın.

Atina, 1.5.1979

Sf: 361 

Karıma I

Gene bir adadayım sevgilim,

anlıyorum ki senin soluğun esiyor

Paros’tan bu taraflara.

Kınayacak beni yine usta ozanlar,

biliyorum, bu amansız bilge sarraflar,

böyle şeyler yazıyorum diye durmadan,

oysa ben seni ve ülkemi yazıyorum.

Uzakta;

seni damıtıyorum zakkum çiçeklerinden,

oğlum geçiyor tay adımlarıyla taş sokaklardan,

ülkemi seviyorum, bayrağımı seviyorum,

bir evren tutsağıyım,

ama kendi dilim var, onunla yazıyorum.

Sf: 362 

Karıma II

Güzel bir dize için

bir kolunu verebilir, diyor,

senin de tanıdığın bir ozan,

insan artık sayıyorsa kırkını.

Ben:

senin ve oğlumun dışında

her şeyimi verebilirim tek bir dize için,

çünkü sizinle her şeye başlayabilirim tekrar.

Karıma III

Rüzgârı kokluyorum, senin kokun,

biraz önce o deniz de sendin,

bir kedi geçiyordu senin salınışınla.

Masamda boş yerin engin saçlarını tarıyor.

Hydra, 5.5.1979

Sf: 363 

Gelgitler

Bir kuş yatıyor taş avluda,

kanadlarında kurumuş çamur.

Damarlar atıyor: kanın gelgitleri,

televizyondan maç sesi geliyor,

komşu bahçede çıtırtısı yanan otların.

Zamanın sesi bu:

renkli gözlüklerle bakışan iki insan.

Hydra, 6.5.1979

Düello

Bir sokağa karşı tek başıma,

karşımda yalnız bir kulağını gösteren deniz,

burada oturmuşum,

yüzümde yıkandıkça çıkmayan keder:

Ölüyorum.

Hydra, 6.5.1979

Sf: 366 

İrdeleme

Her şey bana altmış yıl öncesini anımsatıyor:

-neden gelmişlerdi, nasıl gittiler?

-onlar neyi unutmamışlardı çağlar boyunca?-

unutmayanlar var bizde de burada da.

Çanlar çalıyor, güzel bir kız bakıyor bana,

bir acıyı, bir yanlışlığı yaşıyorum burada,

hele “iyi Türkler de vardır” dedikleri zaman.

Sormak gerek onlara:

“nedir iyi Türk olmak” ya da,

“iyi bilmem ne olmak?”

Bence,

horozların sabah sesiyle uyanmak,

uzatılan dost eli sevgiyle sıkmak

ve düşünememek, dondurmamak geçmişi

bir saat kulesi halinde,

ama unutmak,

unutturmayan gölgesini bellek sarkıtlarının.

Hydra, 8.5.1979

Doktrin: “Bir taş alıp denize atıyorsun, budalalık, 
deniz taşı yutuyor, fiziğin yasası bu, 
sen gidip çıkarmadıkça orada kalacak; ama 
denesen de bulamazsın yerini, çıkartamazsın.” – Özdemir İnce